De mensen achter CLICKNL – Daan van Eijk
Wie zijn de mensen die zich iedere dag vol enthousiasme inzetten voor het versterken van de creatieve industrie en het aanjagen van betekenisvolle innovaties? Wat zien zij als de grote uitdagingen voor de creatieve industrie en wat zijn hun persoonlijke drijfveren? In deze aflevering: Daan van Eijk, professor Applied Ergonomics and Design aan de TU Delft en projectleider van het fieldlab Ultra Personalised Products and Services (UPPS). “Het draait voor mij allemaal om het samenbrengen van bedrijven en onderzoekers, om mensgerichte innovatie te stimuleren.”
Wat gebeurt er allemaal in het fieldlab UPPS?
“In het fieldlab komen ondernemers en onderzoekers samen om te werken aan ultragepersonaliseerde producten of diensten. Voor beide partijen is er wat te halen: bedrijven kunnen hun ideeën op dit gebied ontwikkelen en experimenteren, om zo te komen tot nieuwe productproposities. Voor onderzoekers is het niveau daarboven interessanter: wat kunnen we van dit proces leren en welke vragen ontstaan daar weer uit om verder te onderzoeken? Daarnaast zijn we parallel hieraan samen met drie grotere bedrijven bezig met het project Next UPPS, waarbij onderzoekers een specifieke methodologie voor het ontwerpen van UPPS uitwerken: bij het ontwikkelen van producten volg je een bepaalde methode, maar hoe zit dat bij UPPS? We denken dat daarbij de methode anders is, en dat het ontwerpproces moet worden aangepast.”
Waarom is er een speciaal fieldlab rond UPPS?
“Doordat de technologie steeds verder wordt ontwikkeld ontstaan er meer mogelijkheden voor en een grotere vraag naar gepersonaliseerde producten. We onderscheiden binnen het fieldlab vier domeinen: health, safety, fashion en sport, dus qua toepassing kun je denken aan uiteenlopende producten, bijvoorbeeld een op maat gemaakt gehoorapparaat of een speciale brace om het verzwikken van je enkel tegen te gaan tijdens het sporten. We merkten dat er tijdens het maken van dit soort producten nieuwe vragen ontstonden. Aan de ene kant is het natuurlijk een technologisch vraagstuk, maar er is ook een duidelijke menskant. Want iemand moet begrijpen wat de gebruiker wil en dat omzetten in een productieproces. En daar komt de creatieve industrie om de hoek kijken. Daarnaast is het fieldlab ook ontstaan uit nieuwsgierigheid: er zijn nieuwe mogelijkheden op dit gebied, maar die kennis zit nu nog vooral bij bedrijven. Wij proberen die kennis te verzamelen, te ontwikkelen en weer breder te delen.”
Wat voor soort vragen spelen er binnen het fieldlab?
Het op maat maken van unieke, gepersonaliseerde producten is duur, dus we kijken onder meer hoe we de technologie kunnen ontwikkelen om het proces goedkoper te maken, en toegankelijk voor meer mensen. Dat is dus tegelijkertijd ook een bedrijfskundig vraagstuk. Een ander interessant aspect aan UPPS is de relatie met de gebruiker. Die is namelijk veel meer betrokken bij het proces en het product, namelijk al tijdens het ontwerpen, maar ook daarna nog, bijvoorbeeld bij het onderhoud. Je loopt tegen vragen aan als: hoe ga je de gebruiker inschakelen, iedere keer als je iets maakt? Eigenlijk wordt de gebruiker ook een klein beetje ontwerper, want een product wordt speciaal aangepast op iemands lichaam. Hoe ga je daarmee om als ontwerper en als bedrijf? Daarnaast is kennisdeling een belangrijk onderwerp binnen het fieldlab. Zo zijn we onderdeel van het landelijke fieldlab op het gebied van smart industry en hebben we verbinding met andere universiteiten en met hogescholen. Zo ontstaan er nieuwe projecten en wisselen we onderling kennis uit.”
Wat is op dit moment de stand van zaken?
“In april vorig jaar is de eerste call vanuit het fieldlab opengegaan, en daar zijn zeven projecten uitgekomen. Een deel daarvan loopt op dit moment en een ander deel bevindt zich nog in de opstartfase. Op dit moment zijn we bezig met het voorbereiden van een tweede call en een matchmakingsevent. Tijdens dat event zullen de lopende projecten hun resultaten tot dan toe ook presenteren.”
Waar komt jouw betrokkenheid bij dit onderwerp vandaan?
“Na mijn studie Industrieel Ontwerp aan de TU Delft heb ik vijftien jaar een ontwerpbureau gehad, waar we met dezelfde soort bedrijven werkten als die nu bij het fieldlab betrokken zijn, onder meer medische bedrijven. Daarna ben ik hoogleraar Toegepaste Ergonomie geworden aan de TU Delft, want ik wilde de kennis die ik in de praktijk had opgedaan graag overdragen naar het onderwijs. Dat doe ik nu ook alweer zo’n vijftien jaar. Ik ken dus de waarde van zowel de bedrijfs- als van de onderzoekskant en ik zie hoe belangrijk het is om die twee te koppelen. Want om te kunnen innoveren moet er veel kennis zijn in bedrijven. Binnen onderwijsinstellingen kunnen we nieuwe methodologieën ontwikkelen, die bedrijven vervolgens kunnen toepassen om betere producten te ontwikkelen. Het samenbrengen van die twee werelden, en het vinden van oplossingen voor mensen, dat zijn mijn drijfveren.”
Daan van Eijk
