Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp Stimuleringsfonds Creatieve Industrie

Met de tijdelijke Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp stelt het Stimuleringsfonds in 2021 € 4 miljoen subsidiebudget beschikbaar om nieuwe vormen van opdrachtgeverschap voor de ontwerpsector te stimuleren. De regeling heeft een looptijd van een jaar en sluit inhoudelijk aan bij de grote opgaven uit de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Het biedt ruimte aan circa 200 innovatievouchers, waarmee decentrale overheden en semipublieke organisaties extra ontwerpkracht kunnen inschakelen bij het verkennen en het versterken van hun beleid. Met de vouchers kunnen zij aan ruimtelijke ontwerpers en onderzoekers een opdracht verstrekken voor een ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van die grote opgaven.

Het Stimuleringsfonds verwacht met de circa 200 ontwerptrajecten een belangrijke impuls aan ontwerpend onderzoek te kunnen geven, waarmee de positie van de ontwerpsector tijdens en na de coronacrisis wordt versterkt.

Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp 2021

• verkennend ontwerpend onderzoek naar de lokale consequenties van de 4 grote opgaven uit de NOVI ter versterking van beleid
• 4 thematische lijnen die inhoudelijk aansluiten bij de NOVI, per themalijn 2 open oproepen (acht totaal)
• circa 25 projecten per open oproep
• doorlopende aanvraagmogelijkheid gedurende 3 maanden
• uitslag binnen zes weken
• looptijd projecten van 1 tot 3 maanden
• subsidiebudget, afhankelijk van looptijd, € 10.000 tot € 30.000 per project

De regeling maakt onderdeel uit van het tweede steunpakket voor de culturele en creatieve sector.

Vier open oproepen
Binnen de Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp worden tussen 1 april 2021 en 1 december 2021 in totaal acht thematische open oproepen uitgeschreven. Elke oproep kent een doorlopende aanvraagmogelijkheid van drie maanden. De oproepen sluiten inhoudelijk aan bij de vier grote opgaven uit de NOVI:

• Vitale steden en dorpen (april - juni 2021)
• Duurzame economie en ruimte (mei - juli 2021)
• Ruimte voor klimaat en energie (juni - augustus 2021)
• Toekomstbestendig landelijk gebied (juli - september 2021)

In het voorjaar van 2022 wordt met alle deelnemers aan de regeling gewerkt aan de duiding van de resultaten en aan het trekken van lessen uit de verschillende projecten. Het programma wordt afgesloten met een slotmanifestatie, de lessons learned worden gebundeld in een publicatie.

Aan de slag met ontwerpend onderzoek
Aan de slag met ontwerpend onderzoek Ben jij als lokale overheid, (semi)publieke organisatie of ontwerper niet of minder bekend met ontwerpend onderzoek? Laat je daar niet door tegenhouden. Het Stimuleringsfonds roept juist ook nadrukkelijk deze partijen op om de voucherregeling aan te grijpen om met ontwerpend onderzoek aan de slag te gaan. Ontwerpend onderzoek is een methode, die aan de voorkant van – vaak complexe – ruimtelijke vraagstukken wordt gebruikt.
Op het moment dat er nog geen programma van eisen ligt en vaak ook nog niet helemaal duidelijk is wat de vraag is die met een ruimtelijk programma beantwoord moet worden, komt ontwerpend onderzoek van pas. Door kennis te verzamelen over de plek en de hier spelende vraagstukken, en deze te vertalen naar tekeningen en scenario's, kan het debat worden gevoerd over mogelijke toekomsten. Ontwerpers werken samen met stakeholders (bijvoorbeeld overheden, vervoerders, netwerkbeheerders, bewoners en gebruikers) aan ontwerpvisies. Zo helpt ontwerpend onderzoek de gezamenlijke doelen voor de kwaliteit en toekomst van een gebied te formuleren.
Belangrijke kenmerken van ontwerpend onderzoek zijn de vrije ruimte en de co-creatieprocessen waarbinnen ontwerpers en stakeholders met elkaar optrekken. Opdrachten die al geformuleerd zijn, vallen niet onder ontwerpend onderzoek.

Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp
Naast deze tijdelijke impulsregeling biedt het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie ook een vierjarig stimuleringsprogramma aan om de ontwikkeling van nieuwe ontwerppraktijken in het ruimtelijk domein te versterken: het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp. Dit programma biedt multidisciplinaire coalities de kans verdiepend ontwerpend onderzoek te doen naar hoe omvangrijke ruimtelijke transitieprocessen kunnen worden aangepakt en de ruimtelijke kwaliteit van Nederland kan worden verbeterd. Dus mocht je een aanvraag willen indienen voor een project dat voorbij het stadium van verkenning is en wil je verder de diepte in, bekijk dan of het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp een match is voor jouw project.

Kijk op de website van het Stimuleringsfonds voor meer informatie over de Voucherregeling