(Dutch) Onderzoeksrapport: Veerkracht, verbeelding en vernieuwing

Hoe dragen innovatieprojecten bij aan de wendbaarheid en weerbaarheid van de culturele en creatieve sector op de lange termijn? Onderzoekers van vijf lectoraten hebben zich tijdens het programma Innovatielabs verdiept in dit vraagstuk.

Tijdens twee edities van het programma Innovatielabs werden via innovatieprojecten ideeën voor de culturele en creatieve sector onderzocht, getest en verbeterd. Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, namens alle rijkscultuurfondsen, en CLICKNL voerden het programma uit in opdracht van het ministerie van OCW. Om kennisontwikkeling voor de sector te stimuleren initieerde CLICKNL een flankerend onderzoekstraject. Regieorgaan SIA, financier van praktijkgericht onderzoek, financierde het onderzoek en formuleerde een gezamenlijke opdracht aan vijf lectoraten van verschillende hogescholen en kunstacademies.

Vijf thema’s
Lectoren en onderzoekers van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, de Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Rotterdam, Fontys Hogeschool en ArtEZ University of the Arts volgden de projecten van Innovatielabs en bracht dwarsverbanden in kaart tussen de gehanteerde doelen en methoden. Vijf thema's werden als leidend gekozen: samenwerken, artistiek en ontwerpend onderzoek, technologie, waarde en impact, en publiek. Daarnaast formuleerden de onderzoekers vijf lessen voor een wendbare en weerbare toekomst van de culturele en creatieve sector.

Kennisontwikkeling en -deling moet steviger worden verankerd in toekomstige innovatieprogramma’s

Kennis voor innovatie
Eén van de conclusies uit het onderzoeksrapport is dat kennisontwikkeling, -borging en -deling in de culturele en creatieve sector cruciaal is voor innovatie. Uit het rapport: 'Kennisontwikkeling en -deling moet steviger worden verankerd in toekomstige innovatieprogramma’s en in de sector als geheel. Want als makers, culturele instellingen en creatieve bureaus effectiever van elkaar kunnen leren, zijn ze beter in staat om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en nieuwe uitdagingen.'

Domein-overschrijdende samenwerking
Het onderzoekstraject bracht verschillende domeinen samen: kunst, cultuur, de creatieve industrie, wetenschap en onderwijs. Hierdoor ontstond niet alleen nieuwe kennis voor innovatie, maar kwam er ook aandacht voor de documentatie en borging van werkwijzen en processen. In het onderzoeksrapport wordt het belang hiervan benadrukt: ‘Door makers, uitvoerenden en organisaties te verbinden met onderzoekers kan de sector niet alleen leren van individuele projecten, maar ook een gedeelde kennisbasis opbouwen die toekomstige innovatie stimuleert en verduurzaamt.’

Lees het rapport!
Lees meer over de onderzoeksthema’s en de lessen voor de sector op de website van Innovatielabs of download het onderzoeksrapport Veerkracht, verbeelding en vernieuwing: patronen van innovatie in 33 Innovatielabs-projecten.

Onderzoekers
Het onderzoek werd uitgevoerd door een team van lectoren: Walter van Andel (lectoraat Waarde(n)vol Ondernemen in en door de Kunsten, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht), Sabine Niederer (lectoraat Visual Methodologies, Hogeschool van Amsterdam) en Paul Rutten (lector Creative Business, Hogeschool Rotterdam) onderzochten beide edities van Innovatielabs. Jeroen van den Eijnde (lectoraat Tactical Design, ArtEZ University of the Arts) was betrokken bij het onderzoek naar de eerste editie van het programma en Daniëlle Arets (lectoraat Ontwerpen aan de Journalistiek, Fontys Hogeschool) bij de tweede. De lectoren werden bijgestaan door onderzoekers van de betreffende kunstacademies en hogescholen, namelijk: Veerle Spronck (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht), Martijn Mulder (Hogeschool Rotterdam), Gwen Parry (Hogeschool van Amsterdam), Lies Wijnterp (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht), Marloes Geboers (Hogeschool van Amsterdam), Lucie Huiskens (ArtEZ University of the Arts) en Nick Verouden (Hogeschool van Amsterdam).