Vergeet Mij Niet

Waarom dit product?
Huiselijk geweld is een maatschappelijk probleem dat veel voorkomt. Naast daders en slachtoffers hebben ook onder anderen professionals in de jeugdzorg, politieagenten en studenten te maken met het onderwerp. Maar hoe het nu daadwerkelijk is om huiselijk geweld mee te maken, is lastig te begrijpen als je geen ervaringsdeskundige bent. Terwijl het invoelbaar maken van zo’n situatie juist kan zorgen voor empathie en daarmee wellicht voor nieuwe inzichten over bijvoorbeeld de impact ervan. Enliven Media ontwikkelde met dit doel de virtual reality-simulatie Vergeet Mij Niet.

Wat houdt het product in?
Vergeet Mij Niet is een VR-simulatie die wordt gebruikt door overheids-, zorg- en onderwijsinstellingen. Het doel is om via emoties empathie te triggeren en zo samen met de training waarin de simulatie is ingebed, te zorgen voor meer empathie, bewustwording en, afhankelijk van de doelgroep, gedragsverandering. In de simulatie kruipt een deelnemer in de rol van de zevenjarige Joris. De jongen staat in zijn slaapkamer en maakt een heftige ruzie mee tussen zijn ouders, die op de gang staan. Op een gegeven moment klinkt er glasgerinkel en vallen er klappen. Joris heeft het gevoel dat hij de ruzie heeft veroorzaakt doordat zijn ouders boos zijn omdat hij zo laat nog wakker is, en hij voelt zich angstig en onmachtig.

Uit onderzoek bleek dat de resultaten van de pilot-simulatie goed waren. Deelnemers durfden zich na de simulatie kwetsbaar op te stellen en konden zich beter verplaatsen in de situatie en gevoelens van de kinderen. Ook kregen ze meer inzicht in de schadelijke gevolgen van geweld. De pilot leverde een aantal aandachtspunten op, die worden meegenomen in het vervolgtraject. Zo was het onder meer nodig dat de trainers de deelnemers goed voorbereidden op deelname aan de VR-simulatie en wordt er gewerkt aan een gepersonaliseerde aanpak voor diverse doelgroepen.

Wat is de bijdrage van en aan de creatieve industrie?
Enliven Media gebruikte verschillende technieken uit de game-design en filmwereld om de impact van de simulatie zo groot mogelijk te maken en een geloofwaardige wereld te creëren. Met behulp van de verteltechniek drie-actstructuur (intro, confrontatie, einde) en diverse vertel-elementen zoals personages, animaties en omgevingen komen ze tot een volledig verhaal, dat indruk maakt. Alex Tavassoli, oprichter van Enliven Media: “Uiteindelijk draait het allemaal om de gevoelens die ontstaan bij het slachtoffer. Wat voelt het slachtoffer en hoe wekken we dezelfde gevoelens op bij de gebruiker? Daarnaast hebben we er bewust voor gekozen om het verhaal redelijk algemeen te houden en in het midden te laten wie de schuldige partij is, wat ervoor zorgt dat veel mensen zich erin kunnen herkennen.”

“We zijn begonnen met het ontwerpen van het scenario met behulp van een klankbordgroep met diverse experts van onder meer het Openbaar Ministerie, de politie en de Raad voor de Kinderbescherming. Mijn collega’s en ik zijn, geheel toevallig, allemaal ervaringsdeskundigen in die zin dat we vroeger huiselijk geweld hebben meegemaakt, en konden dus ook vanuit dat standpunt input geven. We hebben eerst een lijst gemaakt met gevoelens die bij het slachtoffer spelen. Daarna werkten we uit waar we deze gevoelens konden triggeren in het verhaal en hoe we dat met behulp van bepaalde gebeurtenissen konden bewerkstelligen.

Een goed voorbeeld zijn de gevoelens van onmacht en verantwoordelijkheid. Dat benadrukken we enerzijds doordat Joris in de simulatie niet uit zijn kamer kan komen en niets kan doen om de ruzie te stoppen. Anderzijds doen we dat met zijn babyzusje dat bij hem op de kamer in haar wieg ligt, waar hij niet bij kan omdat hij te klein is. Om de impact te versterken en vast te houden na het einde van de beleving, stopt het verhaal op het hoogtepunt van de ruzie en gaat het beeld langzaam op zwart terwijl het geschreeuw van de ouders nog te horen is.

Hoe nu verder?
De simulatie wordt al toegepast door diverse organisaties, maar de ontwikkeling gaat door. Enliven Media wil de simulatie op verschillende vlakken realistischer en beter maken en met behulp van vernieuwde VR-technologie ook laagdrempeliger en meer betaalbaar. Ook onderzoeken ze hoe ze de simulatie het beste kunnen verankeren in de dagelijkse werkzaamheden binnen organisaties.