Nu het menselijk leven zich in grote mate online afspeelt, vragen wij ons af wat tegenwoordig de publieke ruimte genoemd kan worden. De publieke ruimte op straat is goed voor te stellen, het publiek debat in traditionele media is goed gereguleerd. De digitale publieke ruimte is een lastigere notie. De online wereld is grotendeels een private en commerciële ruimte; er vindt weliswaar ongekend veel menselijke interactie plaats, maar de toon wordt er gezet door de ontwerpkeuzen, filteralgoritmen, voorkeuren en vooral belangen van grote techbedrijven.

Dit project gaat over de wijze waarop we de platformsamenleving anders vormgeven. Hoewel niet als zodanig benoemd in de agenda als transitie, is dit een ‘wicked problem’ dat vraagt om gedragsveranderingen van allerlei partijen op systeemniveau. We zien daarin een cruciale rol voor ontwerpers en ontwikkelaars weggelegd om die gedragsverandering te faciliteren.

Een blauwdruk

Binnen het project ‘Verantwoorde businessmodellen’ willen wij de condities voor digitale publieke ruimten onderzoeken. We doen onderzoek naar een ‘blauwdruk’ waarin de fundamentele aspecten voor een open markt door middel van open businessmodellen worden onderzocht als tegenhanger van het businessmodel van grote techbedrijven. Dit is van fundamenteel belang voor de creatieve industrie als ‘creative content producers’ en voor digitale makers (ontwerpers en -ontwikkelaars) als de vormgevers in het bijzonder.

Wij doen dat aan de hand van de aspecten marktordening, organisatie, technologie en beleving. Bij elk hiervan geldt de vraag welke publieke waarden in het geding zijn en wat hun aandeel is in het creëren van condities voor een open en heterogene, digitale publieke ruimte.

Vervolgens toetsen we een aantal use cases aan deze blauwdruk. We onderzoeken welke initiatieven in dit licht relevant zijn. Dit kunnen bestaande initiatieven zijn of initiatieven-in-oprichting. Voor al deze cases kan er een grote rol zijn voor creatieve digitale makers. Een open markt voor de digitale publieke ruimte maakt deze rol groter.

Doel

De resultaten van dit onderzoek moeten een blauwdruk vormen voor een open markt. Hierin staat hoe bedrijven en andere organisaties kunnen samenwerken die (publieke) technologie ontwikkelen en hoe gebruiken kunnen bijdragen aan de digitale publieke ruimte.

De PPS-programmatoeslag die voor dit project wordt ingezet bedraagt €97.882,-.